Τρίτη 21 Απριλίου 2015

Τέχνη και κατανάλωση (Μέρος 1ο)

Ο ουρανός σήμερα είναι γκρίζος και πριν λίγο έβρεξε. Υπάρχει ένας ελαφρύς δροσερός άνεμος που κινεί τα κλαριά των γύρω δέντρων και κάνει τις σταγόνες της βροχής να κυλούν. Κοιτώντας τον ουρανό, ένα μικρό σμήνος μεγάλων πουλιών, κατευθύνεται αργά προς το βάθος του ορίζοντα. Πετούν νότια μέσα σε όμορφιά και αρμονία. Το φθινόπωρο συνοδεύεται από την μετανάστευσή τους;

Βλέποντας έναν πίνακα, και αφήνοντας το βλέμμα να ταξιδέψει στις χρωματιστές του φόρμες, νιώθουμε μια μαγεία να μας κατακλύζει. Είναι ο τρόπος που ο ζωγράφος έχει χειριστεί το πινέλο και είναι ο χώρος που έχει δημιουργήσει και έχει τοποθετείσει τα χρώματά του. Όσο αφήνεις το έργο να σε κατακλύσει, εισχωρείς σε έναν άλλο κόσμο που σε γοητεύει χωρίς να μπορείς να προσδιορίσεις το πως και το γιατί. Ακόμα και το θέμα του πίνακα πολλές φορές είναι δευτερεύον γιατί είναι ο τρόπος που το προσεγγίζει ο καλλιτέχνης, που το κάνει μοναδικό.
Το ίδιο ισχύει για όλες τις Τέχνες.
Οι μουσικοί τοποθετούν ξανά και ξανά τις ίδιες νότες με τρόπους χιλιόμορφους. Αφήνουν τα λεπτά κενά των παύσεων να κρέμονται πάνω από τους ήχους και να τους χαρίζουν την υπόστασή τους. Δημιουργούν πολυεπίπεδους κόσμους που επάνω τους καλλιεργούν τους μουσικούς τους κήπους. Ο χορός είναι το δάμασμα του σώματος για να οδηγηθεί κατόπιν σε λεπτές και ασύγκριτης ομορφιάς κινήσεις. Είναι ο τρόπος όπου το ανθρώπινο σώμα μπορεί να εξερευνήσει τις βαθύτερες και λεπτότερες πλευρές του.  Η ποίηση τέλος, ίσως η μητέρα των Τεχνών, φαντάζει σαν ο αρμονικός χορός των λέξεων στο σκοτεινό πάλκο της σιωπής.
 Η Τέχνη, για τον καλλιτέχνη που την δημιουργεί, είναι ένας τρόπος να πλησιάσει αυτόν τον πολυδιάστατο κόσμο και να δοκιμάσει να τον ερμηνεύσει. Να εκφράσει κάτι από την μαγεία που του έδωσε το αρχικό λάκτισμα για να ξεκινήσει. Σε παλαιότερες εποχές οι Τέχνες περιείχαν στοιχεία που συνέδεαν τον θεατή με το μυστήριο της ύπαρξης. Λειτουργούσαν σαν πύλες που αν τις αποκτυπτογραφούσε κάποιος θα μπορούσε να οδηγηθεί στην βαθύτερη επαφή των νόμων της ζωής. Αυτό σιγά σιγά χάθηκε και οι Τέχνες υπηρέτησαν για πολλούς αιώνες την Εκκλησία, την αριστοκρατία και κατόπιν την σκέψη του σύγχρονου ανθρώπου.
Για τον ζωγράφο π.χ. της εποχής του μπαρόκ, η ζωγραφική ήταν μια μεγαλειώδης προσπάθεια της αποτύπωσης της λαμπρότητας ενός μέρους αυτού του κόσμου. Αστραφτεροί κόκκινοι χιτώνες, απαλές γυναικείες σάρκες, ουρανοί ανήσυχοι, κρεμασμένοι πάνω από λαμπερά κίτρινα και σκοτεινά μπλε. Μία πανδαισία αισθήσεων που για κάποιον που έχει μάθει να διαβάζει αυτήν την γλώσσα είναι ένας περίπατος στους κήπους της ζωής. 

Για έναν μουσικό που συνθέτει μία φούγκα, η τελειότητα της αρμονίας της θα είναι το σημείο εκκίνησης του. Η τελειοποίηση μιας τεχνικής, δεν μοιάζει και πολύ με το αποτέλεσμά της. Για να προσεγγίσει ένας καλλιτέχνης στις λεπτές και διεισδυτικές ερμηνείες του κόσμου μας, χρειάζεται αμέτρητες ώρες μελέτης και εμβάθυνσης στο αντικείμενό του. Είναι ένας μικρός δημιουργός και ο κόσμος του. Για να αναπτύξει αρμονία χρειάζεται καταπληκτική αίσθηση της τάξης όλων των στοιχείων που τον απαρτίζουν. Ο καλλιτέχνης προσπαθεί να εκφράσει κάτι που χαράχτηκε στην ψυχή του και που το θεωρεί άξιο να μνημονευθεί. Επιλέγει (;) λοιπόν εκείνα που θα αναδείξει και τα παραθέτει στον θεατή του. Βουτά τα εργαλεία του στον κόσμο του Όλου και από εκεί ανασύρει κομμάτια του. Κατόπιν  τα συνθέτει με έναν δικό του τρόπο.
Kalliopi

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου